ปัญหาและผลกระทบของสถานการณ์โลกร้อน และก๊าซเรือนกระจก
ปัญหาโลกร้อนหรือที่ทุกคนคุ้นเคยกันในชื่อ ภาวะโลกร้อน (Global Warming) คือ สถานการณ์ของโลกที่มีอุณหภูมิเฉลี่ยต่อปีสูงขึ้นเรื่อย ๆ จนส่งผลกระทบต่อสภาพภูมิอากาศ ภาคการเกษตร การทำธุรกิจต่าง ๆ จนเกิดแคมเปญในการลดโลกร้อนมากมาย เช่น zero waste, รณรงค์ลดการตัดไม้ทำลายป่า, ปิดไฟวันละ 1 ชั่วโมง, การรับซื้อขยะรีไซเคิล เป็นต้น นอกจากนี้ ยังมีปัญหาในส่วนของเกิดก๊าซเรือนกระจก (Greenhouse Gases) สะสมอยู่บริเวณชั้นบรรยากาศ คอยกักเก็บความร้อนในตอนกลางวัน และปล่อยออกมาในเวลากลางคืน แต่เนื่องด้วยมนุษย์ได้พัฒนา ก่อสร้าง และทำสิ่งต่าง ๆ ที่เป็นสาเหตุของภาวะโลกร้อน เช่น การเผาไหม้เชื้อเพลิงฟอสซิล การทำลายป่าไม้ การใช้ปุ๋ยเคมี การเพาะสัตว์เลี้ยง ควันจากโรงงานอุตสาหกรรม และการใช้พลังงานจะไฟฟ้า จนทำให้ก๊าซเรือนกระจกมีการดูดซึม กักเก็บความร้อนเอาไว้มากกว่าปกติ จนทำให้เกิดผลกระทบต่อโลกมากมาย ไม่ว่าจะเป็น
- ระดับอุณหภูมิของโลกสูงขึ้น – ส่งผลต่อสภาพอากาศ การใช้ชีวิตประจำวัน และภัยพิบัติทางธรรมชาติ ซึ่งสิ่งเหล่านี้ ได้มีการเกิดขึ้นให้เห็นบ้างแล้วในปัจจุบัน เช่น หมีขั้วโลกใกล้สูญพันธุ์ อากาศที่ร้อนจนผิดปกติ ฤดูกาลที่เปลี่ยนไป หิมะตกไม่ตรงฤดูในบางประเทศ
- ระดับน้ำทะเลสูงขึ้น – เมื่ออุณหภูมิสูงขึ้น ส่งผลให้อากาศร้อนจนน้ำแข็งจากขั้วโลกละลาย กระทบต่อสัตว์ทะเล และผู้คนที่อาศัยอยู่บริเวณชายฝั่ง
- ธารน้ำแข็งละลาย – สืบเนื่องมาจากอุณหภูมิที่สูงขึ้น อากาศร้อนขึ้นจนน้ำแข็งละลาย ส่งผลกระทบต่อสัตว์ที่อาศัยอยู่บริเวณนั้น เช่น หมีขั้วโลก เพนกวิน เป็นต้น
- การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ – เมื่อสภาพอากาศมีการเปลี่ยน การเพาะปลูก การทำอุตสาหกรรม รวมทั้งงานประเภทอื่น ๆ ที่ต้องมีการวางแผนล่วงหน้า ร่วมกับการดูสภาพอากาศ อาจได้รับผลกระทบ
- ปัญหาสุขภาพ – จากสถานการณ์โลกร้อนที่ผ่านมา ประเทศไทยถือเป็นหนึ่งในประเทศที่ได้รับผลกระทบอย่างชัดเจนมากที่สุด เนื่องจากหน้าร้อนในปีนี้ มีอุณหภูมิที่สูงอย่างเห็นได้ชัด มีหลายคนได้รับผลกระทบด้วยอาการลมแดด และฮีทสโตรก หรือแม้กระทั่งสัตว์เลี้ยง ก็มีปัญหาเกี่ยวกับระบบทางเดินหายใจเช่นเดียวกัน
ทำความรู้จัก Zero Waste คืออะไร? ช่วยแก้ปัญหาขยะอย่างไร?
สำหรับปัญหาภาวะโลกร้อนที่เกิดขึ้น แน่นอนว่าสาเหตุหลักมาจากการกระทำมนุษย์ที่มีมาอย่างยาวนาน จากเริ่มแรกที่คำว่าภาวะโลกร้อนอาจเป็นแค่เรื่องไกลตัวของทุกคน แต่ในปัจจุบันภาวะโลกร้อน ได้แสดงให้เห็นชัดขึ้นว่าส่งผลกระทบอย่างไรกับมนุษย์ได้บ้าง ในฐานะที่มนุษย์เป็นสาเหตุของภาวะโลกร้อน มนุษย์ก็ต้องเป็นคนแก้ไขและชะลอปัญหาให้ได้ด้วยตัวเอง
Zero Waste คือ การทำให้ขยะเป็นศูนย์ สิ่งที่ง่ายและใกล้ตัวมากที่สุด ที่จะสามารถเอาตัวเองไปมีส่วนช่วยในการแก้ไขปัญหาโลกร้อนนี้ คือ ขยะ นั่นเอง มนุษย์เรามีการกิน ดื่ม ใช้ และซื้อสิ่งของมากมายทั้งที่จำเป็นและไม่จำเป็น ทุกอย่างที่มีการผลิตขึ้นมาล้วนแต่เป็นขยะได้ทั้งหมด แล้ว Zero Waste คืออะไร? มีประโยชน์อย่างไร?
Zero Waste คือ แนวคิดที่มุ่งเน้นไปกับการลดปริมาณขยะ โดยมีเป้าหมายสูงสุด คือ กำจัดขยะให้เป็นศูนย์ เป็นแนวคิดและหลักการที่ทุกคนสามารถนำไปปรับใช้ได้ เพียงแค่ต้องเริ่มปรับไลฟ์สไตล์และทัศนคติของตนเอง ภายใต้หลักการของ Zero Waste เพียง 4 ข้อ ภายใต้หลักการของ Zero Waste มีอะไรบ้าง ดังนี้
- Reduce (ลดปริมาณการใช้) – การตัดสินใจและควบคุมปริมาณการใช้สิ่งของต่าง ๆ ลดการบริโภคสิ่งของหรือทรัพยากรที่ไม่จำเป็นลง เพื่อลดปริมาณขยะที่จะเกิดขึ้น เช่น การเลือกใช้แท็บเล็ตสำหรับจดข้อมูลต่าง ๆ แทนการใช้กระดาษที่สามารถใช้ได้ครั้งเดียว, การเลือกซื้อของใช้ที่มีคุณภาพ คงทน สามารถใช้งานได้นาน โดยไม่ต้องซื้อใหม่เรื่อย ๆ, ไตร่ตรองอย่างรอบคอบก่อนซื้อสินค้าใดก็ตาม ว่าเป็นสิ่งที่จำเป็นจริง ๆ หรือไม่ หากซื้อมาแล้วจะมีความคุ้มค่ามากพอหรือไม่, การเลือกใช้ถุงผ้า หรืออาจพกถุงพลาสติกที่มีอยู่ เพื่อนำไปใส่สินค้า โดยไม่ต้องซื้อใหม่
- Reuse (การนำกลับมาใช้ซ้ำ) – หลักการนี้เป็นการพยายามปลูกฝัง และสร้างความคิดให้ทุกคนเห็นคุณค่าของสิ่งของแต่ละชิ้น หากมีของที่ยังอยู่ในสภาพดี สามารถใช้ต่อหรือนำกลับมาใช้ได้อีกรอบ ก็ควรนำมาใช้ให้คุ้มค่า ก่อนจะนำไปทิ้ง เช่น การนำกล่องข้าวที่เป็นกล่องพลาสติกมาล้างให้สะอาด แล้วนำกลับมาใช้ซ้ำ, ใส่เสื้อผ้าตัวเดิมหลาย ๆ ครั้ง โดยไม่สนใจกระแสแฟชั่น จนต้องซื้อใหม่อยู่ตลอด, หากมีเครื่องใช้ไฟฟ้าเสีย ควรนำไปให้ช่างลองซ่อมก่อนจะซื้อชิ้นใหม่, การนำสิ่งของที่มีอยู่แล้ว มีประยุกต์ใช้ในรูปแบบใหม่ ๆ เพื่อลดความน่าเบื่อ และประหยัดค่าใช้จ่ายในการซื้อสินค้า
- Recycle (การนำกลับมาใช้ใหม่) – การรีไซเคิลเป็นขั้นตอนในการนำขยะ หรือเศษขยะที่สามารถรีไซเคิลได้ ไปเข้ากระบวนการผลิตใหม่อีกครั้ง โดยมักจะมีร้านหรือโรงงานรับซื้อขยะรีไซเคิลประเภทต่าง ๆ มารับซื้อเพื่อนำขยะไปทำเป็นสินค้าใหม่ ๆ เช่น ถุงพลาสติกจากขยะรีไซเคิล, ขวดน้ำจากขยะรีไซเคิล สิ่งที่เราสามารถทำได้ คือ การคัดแยกขยะเพื่อนำไปบริจาคหรือขายต่อให้ร้านรับซื้อขยะรีไซเคิล โดยขยะที่สามารถนำไปขายได้ มีดังนี้ ขยะรีไซเคิลจากกระดาษ เช่น กระดาษหนังสือพิมพ์ นิตยสาร เอกสารที่ไม่ใช้แล้ว เป็นต้น, ขยะรีไซเคิลจากพลาสติก เช่น ขวดน้ำ หลอด แก้วพลาสติก ,ขยะรีไซเคิลจากโลหะ เช่น กระป๋องน้ำอัดลม กระป๋องเหล็ก, ขยะรีไซเคิลอิเล็กทรอนิกส์ เช่น โทรศัพท์มือถือ แผงวงจรไฟฟ้า คอมพิวเตอร์ เป็นต้น
- Avoid (การหลีกเลี่ยง) – หลักการนี้ คือ การพยายามหลีกเลี่ยงพฤติกรรมต่าง ๆ ที่จะเป็นการเพิ่มปริมาณขยะให้เยอะขึ้น ด้วยการหลีกเลี่ยงการซื้อสินค้าใช้แล้วทิ้ง, หลีกเลี่ยงสินค้าที่ย่อยสลายยาก เช่น โฟม, หลีกเลี่ยงผลิตภัณฑ์ที่ทำจากสัตว์ เป็นต้น
ประโยชน์เด่น ๆ ของการทำ Zero Waste มีอะไรบ้าง?
การทำ Zero Waste หรือ ขยะเหลือศูนย์ เป็นอีกวิธีการที่ดี ที่จะช่วยชะลอและแก้ปัญหาภาวะโลกร้อน หากทุกคนหันมาให้ความสนใจและร่วมมือในการปฏิบัติตาม โดยประโยชน์ของการทำ Zero Waste นอกจากจะช่วยลดโลกร้อนได้แล้ว ก็ยังมีประโยชน์อีกมากมายในหลาย ๆ ด้านด้วยกัน ซึ่งประโยชน์ในแต่ละด้านของการทำ Zero Waste คือ
ประโยชน์ด้านสิ่งแวดล้อม
- ลดมลพิษ – ช่วยลดพิษมลพิษทางสิ่งแวดล้อม เช่น มลพิษทางน้ำ มลพิษทางอากาศ และมลพิษทางดิน จากปริมาณขยะที่ลดลง
- ประหยัดทรัพยากร – ช่วยประหยัดทรัพยากรและวัสดุต่าง ๆ ในการนำมาผลิตสินค้าใหม่
- ระบบนิเวศ – ช่วยให้ระบบนิเวศมีความสมดุลมากยิ่งขึ้น เพราะการลดลงของขยะที่ยากต่อการย่อยสลาย
- ประโยชน์ด้านเศรษฐกิจ
- ประหยัดค่าใช้จ่าย – ลดค่าใช้จ่ายในการซื้อสินค้าฟุ่มเฟือย
- ส่งเสริมเศรษฐกิจ – ประชาชนมีเงินเก็บมากขึ้นจากการลดค่าใช้จ่าย ในการซื้อสินค้าฟุ่มเฟือย
- ประโยชน์ด้านสุขภาพ
- สุขภาพดี – เมื่อมีขยะน้อยลง การเผาไหม้ลดลง จะช่วยลดมลพิษทางอากาศในการสูดดมได้
จะเห็นได้ว่าการทำ Zero Waste ช่วยสร้างประโยชน์ดี ๆ ให้กับทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง การหันมาเอาใจใส่และให้ความสนใจกับปัญหาโลกร้อน เป็นสิ่งที่ทุกคนควรทำ เพื่อรักษาสมดุลของโลกเอาไว้ให้ได้มากที่สุด สามารถเลือกวิธีการช่วยเหลือได้หลากหลายรูปแบบ ตามความถนัดและความสะดวกของตนเอง หากใครไม่รู้ว่าต้องเริ่มจากตรงไหน อาจเริ่มจากขั้นตอนง่าย ๆ อย่างการนำขยะมาแยก และขายให้กับร้านรับซื้อขยะรีไซเคิล EMI โดยทางโรงงานจะนำขยะไปกำจัดอย่างถูกวิธี เพื่อไม่ให้กระทบสิ่งแวดล้อม ด้วยเป้าหมายที่ตรงกันกับ Zero Waste คือ การทำให้ขยะเป็นศูนย์
